Maliye Vergi İşlemlerinde Yapay Zeka Dönemini Başlattı

Hazine ve Maliye Bakanlığı, dijital dönüşüm kapsamında vergi işlemlerinde yapay zeka ve robotik süreç otomasyonunu devreye alarak mükelleflerin birçok işlemi vergi dairesine gitmeden hızlı ve hatasız şekilde gerçekleştirmesine imkan tanıyor; böylece beyanname, dilekçe, ödeme ve belgelerin elektronik ortamda düzenlenmesi kolaylaşırken, bürokratik süreçler azaltılıyor, kamu gelirlerinin tahsilatı hızlanıyor ve insan hatalarının önüne geçiliyor.

Vergi işlemleri dijitalleşiyor

Hazine ve Maliye Bakanlığı, Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) aracılığıyla yürüttüğü dijital dönüşüm çalışmaları kapsamında, vergi işlemlerinde insan müdahalesini en aza indiren yeni bir döneme geçti. Artık vergi mükellefleri, ödemeden dilekçeye, beyannameden bildirimlere kadar çok sayıda işlemi Dijital Vergi Dairesi üzerinden elektronik ortamda yapabiliyor.

Elektronik belge ve işlemler hız kazandı

2024 yılında e-Fatura, e-Serbest Meslek Makbuzu, e-İrsaliye, e-Dekont gibi belgelerin sayısı 17,8 milyara ulaşırken, mükellefler tarafından 12 milyon dilekçe ve bildirim ile 111 milyon beyanname dijital ortamda iletildi. Ayrıca 4 milyon mükellef, defterlerini e-Defter ve Defter Beyan Sistemi üzerinden tutmaya başladı. Vergi dairelerinde yapılan tahakkuk, tahsilat, haciz, tebligat ve yazışma işlemleri de elektronik ortama taşınarak yüz milyonlarca kâğıt belgenin kullanımı ortadan kaldırıldı.

Robotik süreç otomasyonu devrede

Yeni uygulamayla birlikte, vergi dairelerinde personel tarafından yapılan bazı işlemler artık tamamen yapay zeka ve robotik süreç otomasyonu ile gerçekleştirilecek. Özellikle pişmanlıkla verilen ancak süresi içinde ödenmeyen beyannamelere yönelik düzeltme fişleri ve vergi-ceza ihbarnameleri, insan müdahalesi olmadan sistem tarafından otomatik hazırlanıyor. Böylece işlemler daha hızlı sonuçlanıyor ve tahsilat süreçleri hız kazanıyor.

Hedef: Daha hızlı ve hatasız süreçler

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, çalışmaların yalnızca mevcut uygulamalarla sınırlı kalmayacağını belirterek, vergi dairelerinde yapılan tüm benzer işlemlerin yapay zeka destekli hale getirilmesi için çalışmaların sürdüğünü açıkladı. Şimşek ayrıca, mükelleflerin talep ettiği izahatların da (özelge) yapay zeka ile cevaplanabilmesi için hazırlıkların başladığını ifade etti.

Bürokrasi azalıyor, verimlilik artıyor

Bu dönüşüm sayesinde hem mükellefler vergi işlemlerini hızlı ve kolay bir şekilde gerçekleştirebiliyor hem de kamu idaresi zaman ve maliyet tasarrufu sağlıyor. İnsan unsurundan kaynaklanabilecek hataların önüne geçilirken, sınırlı sayıdaki personelin daha verimli alanlarda değerlendirilmesi hedefleniyor.